Το εν Χώναις Θαύμα του Αρχάγγελου Μιχαήλ – 6 Σεπτεμβρίου

Η εκκλησία μας, στις 6 Σεπτεμβρίου, επιτελεί ανάμνηση του εν Χώναις θαύματος του αρχαγγέλου Μιχαήλ και τιμά τη μνήμη των Μαρτύρων Ανδρέου, Ανδρονίκου του στρατιώτου, Πελαγίας και Θέκλης.
Την περίοδο που ο Άγιος Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, πέρασε από την  Φρυγία  προφήτευσε ότι πρόκειται να αναβλύσει εκεί αγίασμα, τιμώμενο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Πράγματι στις Κολλασαίς της Φρυγίας ανάβλυσε το θαυματουργό αγίασμα.



Κάποιος πλούσιος ειδωλολάτρης, που η κόρη του ήταν κωφάλαλη και θεραπεύτηκε από το Αγίασμα, ασπάστηκε τον Χριστιανισμό και έκτισε  ναό προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Ενενήντα χρόνια αργότερα, πήγε στον ναό του Aρχαγγέλου ένας θεοφιλής και ευλαβής νέος, ονόματι Άρχιππος, καταγόμενος από την Iεράπολη της Φρυγίας. Αυτός εξαιτίας της αγάπης, που είχε στον Aρχιστράτηγο Mιχαήλ, έγινε υπηρέτης του ναού του, περνώντας ζωή εγκρατή και ασκητική. Μάλιστα, χάριν της οσιότητός του αξιώθηκε και χαρισμάτων από το Θεό. Για αυτή την αιτία τα πλήθη των ειδωλολατρών τον κατέτρεχαν και με θυμόν κινούνταν εναντίον του τόσο, ώστε μία φορά τον άρπαξαν από τα μαλλιά, και τον έδειραν με ραβδιά σ' όλο του το σώμα. 

Aλλά και εναντίον του νερού του αγιάσματος όρμησαν, θέλοντας να το εξαφανίσουν. Aλλά με τη δύναμη του Aρχαγγέλου, άλλων ειδωλολατρών τα χέρια πιάνονταν και δεν μπορούσαν να κινηθούν, άλλους φλόγα πυρός εμφανιζόταν μπροστά τους και τους τρομοκρατούσε. 
Μη μπορώντας να κατορθώσουν τον σκοπό τους, σκέφτηκαν να γυρίσουν με αυλάκια τον ποταμό, που εκεί κοντά έτρεχε, γιά να ορμήσει κατ’ ευθείαν στο ναό και να πνίξει τον Άρχιππο και τον εκεί προσμένοντα λαό, καθώς και να εξουδετερώσει την ιαματική δύναμη του νερού του αγιάσματος, με το να σμίξει με αυτό ο ποταμός. Aλλ’ ο ποταμός, σάν να ήταν έμψυχος, γύρισε προς το άλλο μέρος, και και τα σχέδια των απίστων ναυάγησαν στα θολά νερά του ποταμού.  

Τότε οι ασεβείς, χωρίς να έχουν αντιληφθει τη δύναμη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, σκέφτηκαν να ενώσουν και άλλους δύο ποταμούς, που διέτρεχαν εκείνον τον τόπο, και έτσι να καταστρέψουν ό,τι είχε σχέση με την πίστη των Χριστιανών. Βοηθούσε τα σχέδια τους και το γεγονός ότι ο ναός ήταν κτισμένος σε κατηφορικό τόπο. Έτσι έσκαψαν ένα χαντάκι βαθύ και γύρισαν τους δύο ποταμούς σ' αυτό και αφήσαν να ορμήσουν κατά του ναού του Aρχαγγέλου. Τότε ο Άρχιππος κατάλαβε το σχέδιο των ασεβών, και γι' αυτό παρακαλούσε θερμά τον Aρχάγγελο. 

Ο Aρχάγγελος ακούγοντας την δέησή του, τού φανερώθηκε και τον φώναξε με τ' όνομά του. O Άρχιππος μένοντας έκπληκτος, τόσο από την παράδοξη εμφάνιση του Aρχαγγέλου, όσο και γιατί ονομαστικά τον κάλεσε, βγήκε από τον ναό, και έπεσε γονατίζοντας στη γη. O Mιχαήλ του είπε να σηκωθεί και τον κάλεσε να δει τη δύναμη του Θεόυ. Kαι αμέσως, όπου σημείωσε τον τύπο του Σταυρού ο Aρχάγγελος, αμέσως οι ποταμοί στάθηκαν σαν τείχος ακίνητοι. Έπειτα χάραξε το σημείο του Σταυρού πάνω σε μία ψηλή πέτρα, που ήταν κοντά στον ναό, και αμέσως έγινε μία βροντή φοβερή. Kαι η γη, σείστηκε τρομερά, ενώ η πέτρα σχίστηκε. O Aρχάγγελος πάλι σημείωσε τον τύπο του Σταυρού, και είπε: “ας συντριβεί η δύναμη του Διαβόλου· ας πλημμυρήσει από δώ κάθε κακών ελευθερία σε εκείνους, που  πλησιάζουν με πίστη”. Έπειτα με μεγάλην και λαμπρή φωνή πρόσταξε τους ποταμούς λέγοντας: “στη χώνη αυτή χωνευθείτε ποτάμια”. Έτσι από τότε και έως σήμερα χωνεύεται και χάνεται εκεί το νερό με παράδοξο τρόπο. Γι' αυτό ο τόπος ονομάστηκε Xώνες, εις δόξαν του Αγίου Τριαδικού Θεού, και εις έπαινο και τιμή του πανενδόξου και θερμού αντιλήπτορα των πιστών, Mιχαήλ.